بررسی صنایع معنوی بدیع در غزلیّات کمال خجندی

thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
author جواد بهرامی راد
adviser عباس نیکبخت
Number of pages: First 15 pages
publication year 1390

abstract

راز یگانگی هر شاعری در زبان او نهفته است و اوّلین و اصلی ترین زمینه ی پژوهش در شعر شاعر، تحقیق در ساخت زبانی او، بخصوص، در علم بلاغت است. یکی از شاخه های علوم بلاغت «فن بدیع» است که بررسی صنایع لفظی و معنوی را در بر می گیرد. زبان و ادبیات مانند بسیاری از دیگر امور، دچار تحوّل و دگرگونی است؛ مسائل مربوط به آن، و از جمله علم بدیع و آرایش های کلامی نیز در طول ادوار شعر ـ چه از لحاظ کمیّت و مقدار صنایع بدیعی و چه از لحاظ کیفیّت و نوع نگرش شاعران بدان ها ـ متحوّل و متغیّر بوده است. شاعران دیرپسندی که پس از گذشت قرن ها از آغاز پیدایش شعر فارسی پای بدین عرصه ازهنر نهادند، هرگز محصور در تعاریف اهل بلاغت از صنایع بدیعی و دیدگاه های شعرای پیش از خود بدین صنایع نماندند و با نگاهی ظریف و نغز و زبانی عالی، از آرایش های کلامی در شعر خود بهره بردند در این میان، بدون تردید کمال خجندی که عمده ی راز و رمز و هنر او در زبان شعری اش نهفته است، نگرشی بسیار ظریف و هنرمندانه به صنایع و آرایش های بدیعی دارد؛ به گونه ای که برای درک زیباشناسی شعر او باید با ترفند های ساحرانه ی او در به کارگیری این آرایه ها آشنا شد. موضوع این رساله، یعنی: «بررسی صنایع معنوی بدیع در غزلیات کمال خجندی» در دو بخش مطرح شده است: بخش اوّل، کلیّات که شامل چهار فصل: مقدمه، بدیع، تاریخچه ی بدیع و زندگینامه ی شاعر است. بخش دوم، آرایه های معنوی بدیع که شامل شش فصل: روش تشبیه، روش تناسب، روش ایهام، ترتیب کلام، تعلیل و توجیه و خاتمه در بدیع معنوی می باشد . در این پایان نامه، روش کار این بوده که صنایع بدیعی، ابتدا از نظر بدیع نویسان مختلف، تعریف می شود و سپس نمودهای زیبا و برگزیده ی آن که قبلا تهیه شده ذکر گردد. از آنجا که نگارنده به بررسی صنایع معنوی، به شیوه ی بسامدی و آماری عمل کرده است، در ادامه سعی شده است در پایان هر مبحث، برای آنکه خواننده به اهمیّت آرایه های ادبی نزد شاعر پی ببرد جداول و نمودارهای مربوط به هر فصل ذکر گردد. کلمات کلیدی: بدیع، صنایع معنوی، کمال خجندی، غزل

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

بررسی ساختار تمثیل و اسلوب معادله در غزلیات کمال خجندی

کمال‌الدین مسعود خجندی معروف به «کمال خجندی» و متخلص به «کمال» شاعر و عارف بزرگ قرن هشتم و از معاصران حافظ شیرازی است. کمال خجندی در شیوه غزال سرایی از شاگردان سعدی به شمار می‌رود. تأثیرپذیری‌های کمال خجندی از غزل سعدی در حوزه‌های گوناگون؛ مضامین و محتوا، ساختار کلام، ترکیب‌ها و عبارات، موسیقی کلام، وزن، قافیه و ردیف و نیز به‌کارگیری اسلوب معادله و تمثیل چشمگیر است. در متون بلاغی جدید، تمثیل یک...

full text

نگاهی به شعر کمال خجندی از چشم انداز علم بدیع

چکیده بی‌تردید دو عامل مهم تخیّل و زبان در خلق شعر مؤثر هستند. شاعر با کمک تخیّل از تمام امکانات و شگردهای زبانی چون بیان، بدیع، معانی بهره گرفته و دست به آفرینش ادبی می-زند. در این میان بدیع به عنوان یکی از علوم مهم بلاغی و شگردهای زیبایی شناختی در تناسب و توازن درونی کلام نقش مؤثری دارد. این تناسب و توازن که در نقد ادبی نو و به ویژه فرمالیست‌های روسی به آن توجه ویژه‌ای می‌شود حاصل هماهنگی عوامل...

full text

بلاغت در غزلیات کمال خجندی

شیخ کـمال خجندی، شاعر قرن هشتم هجری، معاصر خواجه حافظ شـیرازی است، که بیشتر اشعارش را تحت تأثیرخواجه سروده است.در این پژوهش، صور خیال غزلیات دیوان کمال خجندی، در چهار مبحث اصلی تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه بررسی شده است. توضیح مختصری درباره نحوه زندگی کمال، خصوصیات اخلاقی و قدرت شاعری او داده شده است. در ادامه، به اختصار، تعریفی از علم بیان و مباحث اصلی آن به میان آمده است، سپس بسامد آن ها در ی...

بررسی ساختار تمثیل و اسلوب معادله در غزلیات کمال خجندی

کمال الدین مسعود خجندی معروف به «کمال خجندی» و متخلص به «کمال» شاعر و عارف بزرگ قرن هشتم و از معاصران حافظ شیرازی است. کمال خجندی در شیوه غزال سرایی از شاگردان سعدی به شمار می رود. تأثیرپذیری های کمال خجندی از غزل سعدی در حوزه های گوناگون؛ مضامین و محتوا، ساختار کلام، ترکیب ها و عبارات، موسیقی کلام، وزن، قافیه و ردیف و نیز به کارگیری اسلوب معادله و تمثیل چشمگیر است. در متون بلاغی جدید، تمثیل یک...

full text

تلمیح و ایهام در شعر کمال خجندی

دیوان به نسبت پرحجم کمال الدّین مسعود خنجدی، به جز چهار قصیده و ابیاتی با عنوان های: قطعات، دوبیتی، رباعی، مثنوی و یک نمونه مستنزاد که همۀ آنها به اندازۀ یک دهم دیوان نمی شود، بقیه از 982 غزل عرفانی فراهم آمده است. محتوا و بار هنری همۀ این غزلها در قیاس با غزلهای سعدی، مولانا و حافظ که کمال در جای جای اشعار خود از این شاعر نامدار و غزلهایشان یاد کرده است؛ چندان نغز و گرانبار نمی نماید. گرچه کم ن...

full text

نگاهی به زمان و شعر کمال خجندی

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه سیستان و بلوچستان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

Keywords

بدیع صنایع معنوی کمال خجندی غزل

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com